Compositieregels helpen je op een eenvoudige en snelle manier mooiere foto’s te maken. De regels worden al sinds men kan schilderen gebruikt om bijvoorbeeld het landschap goed weer te geven. En dus kun je deze bewezen methode ook heel goed voor fotografie gebruiken. Hieronder een kleine opfriscursus compositie, waarin we de bekendste regels in vogelvlucht behandelen. 

Gulden snede

De gulden snede is omringd door mysterie. Wie het boek Da Vinci Code van Dan Brown wel eens heeft gelezen, kent de reeks cijfers wellicht: 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, enzovoort. Het leuke is: deze reeks vind je veel terug te in de natuur – en dat geeft ‘m iets magisch. Daarnaast helpt de reeks ons, doordat hij goed te begrijpen is voor de mens. Juist daarom is het toepassen van de gulden snede zo populair in de fotografie. Door het decor volgens de reeks in te delen, worden de verhoudingen mooier. In een heel simpel voorbeeld zou dit betekenen: 1 deel strand, 1 deel zee en 2 delen lucht. Deze reeks kun je ook toepassen op complexere foto’s.

Daarbij kun je de gulden snede in de foto als een soort schelp zien. Die schelpcurve ontstaat door het beeld volgens de gulden snede in tweeën te verdelen. Vervolgens verdeel je één helft weer op dezelfde manier, en zo ga je door. Trek je een lijn langs die delen, dan ontstaat deze ‘schelpcurve’. De verhouding tussen de twee delen vertegenwoordigen de gulden snede.

Regel van derden

De regel van derden is, naast de gulden snede, een veelgebruikte manier om je foto’s ‘logisch’ in te delen. In ons simpele voorbeeld van een strandfoto zou dit betekenen dat je 1 deel strand, 1 deel zee en 1 deel lucht fotografeert. Het te fotograferen beeld is niet alleen horizontaal, maar ook verticaal in drieën gedeeld. Zowel bij de regel van derden als de gulden snede komt het niet heel strikt of het onderwerp precies met de lijnen overeenkomt. Ze moeten vooral een leidraad geven voor een kloppende indeling. 

Lijnen 

Een andere compositieregel om rekening mee te houden zijn lijnen. Lijnen kunnen je optisch leiden waardoor je foto aantrekkelijker wordt. Denk bijvoorbeeld eens aan een weg die in de verte verdwijnt. Bij het zien van zo’n foto verbeeld je jezelf al gauw dat je over de weg rijdt en droom je weg. Wat zie je langs de lijn? Wat voor bomen staan er? Wat zou dat voor huisje zijn langs die weg? Je volgt de lijn en raakt bijna automatisch geïnteresseerd in de bestemming van de straat. En dat is nu net wat je met je foto wilt bereiken.

Tip: wil je lekker wegdromen bij een zelfgemaakte foto van een kronkelweggetje? Maak dan een mooie wanddecoratie van deze foto

Diagonalen

Bij de diagonaalmethode liggen de aandachtspunten veelal op de diagonalen van een vierkant. Meestal zie je dat het ‘aandachtspunt’ van de foto zich bevindt op een of meer diagonalen van 45 graden uit een van de vier hoeken van de afbeelding. Maar ook kan je de regel gebruiken door het onderwerp juist op een willekeurige positie op de diagonalen te plaatsen, waarmee je jouw foto een creatief effect geeft. Een effect dat veel wordt toegepast in (moderne) gebouwen. 

Symmetrie

Symmetrie betekent een kloppend beeld: links en rechts hetzelfde. Denk bijvoorbeeld aan ronde zalen waarbij de linker- en rechterkant identiek aan elkaar zijn. Of een paleis waarbij de oprijlaan een perfect symmetrische tuin doorkruist. Als mens houden we van deze symmetrie en maken we dan ook liever geen foto’s waarbij we net iets meer van de rechterkant zien dan van de linkerkant. Houdt er daarom rekening mee als je gaat fotograferen. 

Het is overigens heel goed mogelijk dat je in je fotografie meerdere compositieregels toepast. Sterker nog, je kunt in sommige foto’s zelfs bijna alle compositieregels terugvinden. Ze zijn een handig hulpmiddel om op een laagdrempelige manier betere foto’s te maken. Veel succes!