Compositieregels helpen ons om een beeld volgens een bepaalde indeling te ordenen; ze zorgen ervoor dat de foto ‘kloppend’ is. Bewust, of onbewust houd ook jij hier rekening mee. We maken bijvoorbeeld zelden een strandfoto waarbij we enkel een klein lijntje zee en voor de rest strand fotograferen. Veel gebruikelijker is om een juiste verhouding aan te brengen tussen zand, zee en lucht. Op deze manier gebruiken we compositieregels voor onze foto’s. Hieronder lichten we de compositieregel van de regel van derden en de gulden snede uit.
Verhoudingen
Of je het nu hebt over de regel van derden of de gulden snede: waar het om draait, zijn de verhoudingen in de foto. Door de juiste verhouding in een foto aan te brengen, zorg je ervoor dat een foto in onze gedachten blijft hangen. Neem bijvoorbeeld de foto van Rhein II van Anreas Gursky. Zoals we in het vorige blog over compositieregels al vertelden, is dit met de opbrengst van 4,3 miljoen euro de allerduurste foto die ooit gemaakt is. Wat meteen opvalt is hoe Andreas rekening heeft gehouden met de verhoudingen van de Rijn, het grasland en de lucht.
Fibonacci reeks niet alleen voor fotografie!
Wie het over verhoudingen heeft, spreekt ook automatisch over de mysterieuze fibonacci reeks. Deze reeks heeft direct verband met de gulden snede, de reeks is als volgt: 1,1,2,3,5,8,13,21,34,55. Deze reeks cijfers is iets wat ons allen bezighoudt. Had je niet gedacht he? We leggen het graag even uit. De natuur om ons heen is in een bepaalde verhouding gevormd. Je kunt de gulden snede bijvoorbeeld bij planten goed zien. De gulden snede zie je bijvoorbeeld terug in een slakkenhuis en misschien is dit ook wel een van de duidelijkste voorbeelden. Zelfs Bach zou in zijn muziek de gulden snede gebruikt hebben tijdens de Klaviercomposities. Het is in ieder geval duidelijk dat de reeks een bepaalde logica bevat. In foto’s wordt er daarom veel gebruik van gemaakt. Om terug te komen op de kustlijn: probeer eens een kustlijn te fotograferen waarbij de verhouding strand één deel is, de zee één deel en de lucht twee. Je kunt deze reeks natuurlijk ook uitbreiden als je genoeg lagen in het landschap hebt.
De regel van derden is niet veel anders. Het verschil is alleen dat je hierin geen reeks vindt. Je deelt de foto dan ook letterlijk in, in drie delen. Eén deel strand, één deel zee en één deel lucht. Iets makkelijker te onthouden en hierdoor ook makkelijker om mee te beginnen.
Beperk je met het gebruiken van de regel van derden en de gulden snede niet alleen tot landschapsfoto’s. Je kunt de regels bijvoorbeeld ook goed gebruiken voor portretfotografie. Deel de foto zo in dat het model op een bepaalde verhouding in het scherm staat. Waar dit precies moet zijn, is helemaal afhankelijk wat jij mooi vindt. De regels helpen je om de juiste verhouding te kiezen.
Ook verticaal denken
Zowel de regel van derden als de gulden snede lopen niet alleen horizontaal. Het vak loopt ook verticaal, maar je hoeft niet perse alle vakken te gebruiken. Fotografeer je bijvoorbeeld een situatie op het strand waarin zich rechts iets afspeelt (spelende kinderen, een familielid of gewoon een strandduin), zorg er dan voor dat je deze in een bepaalde verhouding aan de linkerkant plaatst. Door het op een snijvlak van één van bovenstaande regels te zetten, klopt de foto. Als je het bijvoorbeeld alleen op het uiterste randje of juist precies op de helft zet, ziet de foto er heel anders uit – en ‘klopt’ de foto niet zo goed als wanneer je de compositieregel zou toepassen
Tip: vind je het lastig om de onderdelen in de foto op een juiste manier in te delen? Op sommige camera’s is een optie ingebouwd waarbij je een raster live op je scherm ziet. Dit kan je helpen om de foto in te delen.
Producttip: zoals gezegd komt de gulden snede in veel dingen terug. Je kunt zelfs je CEWE producten ontwerpen met behulp van deze reeks. Probeer eens in deze verhouding de foto’s in een fotocollage te zetten. Je kunt het ook toepassen met het indelen van de foto’s in je fotoboek. Deel je foto’s dan in van klein naar groot in de vernoemde verhouding. Gebruik eventueel het raster dat je bovenin je ontwerpbalk vindt